Maneto(-de Fuchs)
Dactylorhiza fuchsii
Orchidaceae
Noms en français : Orchis de Fuchs, Dactylorhize de Fuchs.
Descripcioun :Aquesto maneto, coumuno en mountagno, trachis dins li bos clar. L'esperoun fai mai de 3 mm de long, e la labreto èi marcado de rego e picoutado. E peréu aquesto caup tres partido, la dóu mitan èi mai longo. La cambo de l'enflourejado èi pleno alor que li fueio soun tacado de negre.
Usanço :Couneissèn pas d'usanço particuliero pèr aquelo planto. Escriéure au site se n'en sabès mai.
Port : Erbo
Taio : 15 à 80 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Dactylorhiza
Famiho : Orchidaceae
Ordre : Aspargales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 6 à 14 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca (Si)
Autour basso e auto : 0 à 2300 m
Aparado : Noun
Jun à avoust
Liò : Faio
- Blachiero
- Prado
- Palun
Estànci : Subremediterran à Aupen
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Dactylorhiza fuchsii (Druce) Soó, 1962
(= Dactylorhiza maculata subsp. fuchsii (Druce) Hyl., 1966 )
Betounico
Betonica officinalis
Lamiaceae Labiaceae
Autre noum : Betouino.
Nom en français : Bétoine officinale.
Descripcioun :La betounico trachis dins li bos fres coume li blachiero. Se recounèis à soun enflourejado di flour sarrado qu'escoundon la cambo e à si fueio amé de gròssi dènt redouno. La baso de la tijo èi souvènt torso.
Usanço :Li fueio e li flour soun couneigudo pèr èstre vertuouso pèr desencoumbra li brouncho, ajuda à digeri, sougna li plago e tambèn èstre febrifujo. La racino èi purgativo e fai raca (emetico).
Port : Erbo
Taio : 10 à 80 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Betonica
Famiho : Lamiaceae
Famiho classico : Labiaceae
Ordre : Lamiales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 1 à 1,5 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu - Autouno
Sòu : Si (Ca)
Autour basso e auto : 0 à 1800 m
Aparado : Noun
Mai à óutobre
Liò : Blachiero
- Bos fres
- Pelouso
- Relarg à jóuinis aubret
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico-Cèntre-Ouèst
Ref. sc. : Betonica officinalis L., 1753
(= Stachys officinalis (L.) Trévis., 1842 )